Tiền Giang: Xây dựng các vùng chuyên canh cây ăn trái hướng đến xuất khẩu
Nằm ở khu vực sông Tiền, có lợi thế về đất đai, thổ nhưỡng, nguồn nước phát triển tiềm năng kinh tế vườn, tỉnh Tiền Giang đã mở rộng diện tích vườn cây ăn trái các loại lên trên 82.000 ha, cho sản lượng mỗi năm trên 1,74 triệu tấn trái cung ứng thị trường trong và ngoài nước.
Hiện nay, tỉnh đã hình thành được những vùng sản xuất chuyên canh tập trung như: Vùng sầu riêng có diện tích 17.650 ha, cho sản lượng mỗi năm trên 278.000 tấn trái; vùng chuyên canh thanh long có diện tích 8.900 ha, cho sản lượng mỗi năm trên 260.000 tấn trái, vùng chuyên canh bưởi có diện tích 4.730 ha, sản lượng mỗi năm trên 86.000 tấn trái, vùng chuyên canh khóm có diện tích 14.460 ha, cho sản lượng mỗi năm trên 250.000 tấn trái…
Các loại trái cây chủ lực của tỉnh đều là nguồn nông sản hàng hóa có giá trị xuất khẩu cao. Ước tính, khoảng 70% sản lượng trái cây tươi Tiền Giang xuất khẩu qua Trung Quốc bằng con đường tiểu ngạch. Xuất khẩu chính ngạch trái cây tươi, trái cây chế biến qua đường chính ngạch còn chiếm tỷ lệ nhỏ.
Theo ông Nguyễn Văn Mẫn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tiền Giang, địa phương định hướng phát triển cây ăn trái thành ngành hàng chiến lược hướng đến xuất khẩu, nâng cao giá trị tăng thêm, giúp đổi mới nông nghiệp – nông thôn – nông dân và xây dựng thành công nông thôn mới trên địa bàn.
Theo đó, tỉnh ưu tiên phát triển các nhóm cây ăn trái có lợi thế cạnh tranh, nhu cầu tiêu dùng lớn, đã khẳng định được thương hiệu trên thị trường trong và ngoài nước như: Thanh long Chợ Gạo, khóm Tân Phước, sầu riêng Ngũ Hiệp, xoài cát Hòa Lộc… theo hướng hình thành các vùng sản xuất tập trung, chuyên canh mang tính hàng hóa giá trị cao.
Trước mắt, tập trung củng cố, nâng chất các vùng trồng cây ăn trái đặc sản là sầu riêng, xoài cát Hòa Lộc, vú sữa lò rèn Vĩnh Kim,… phía Nam Quốc lộ 1 đồng thời từng bước chuyển đổi đất trồng lúa kém hiệu quả khu vực giữa Quốc lộ 1 và cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận sang trồng chuyên canh cây ăn trái.
Đồng thời, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp cùng các ngành hữu quan tập trung đẩy mạnh công tác khuyến nông, chuyển giao khoa học – kỹ thuật thâm canh, hướng nông dân vùng chuyên canh cây ăn trái vào phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, công nghệ số gắn với phát triển kinh tế tập thể, sản xuất theo tiêu chí an toàn VietGAP hoặc GlobalGAP,… hình thành các hợp tác xã liên kết doanh nghiệp theo mô hình chuỗi giá trị giải quyết đầu ra cho nông sản hàng hóa có giá trị xuất khẩu.
Theo thống kê, tỉnh hiện có 54 hợp tác xã thu hút gần 19.000 thành viên, 23 tổ hợp tác với gần 1.000 thành viên hoạt động trên lĩnh vực chuyên canh cây ăn trái đặc sản của địa phương. Các hợp tác xã trên đi đầu trong việc tập hợp nông dân, chuyển giao quy trình canh tác an toàn, truy xuất nguồn gốc theo hướng GAP liên kết sản xuất – tiêu thụ – xuất khẩu trái cây với các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh.
Nổi tiếng với thương hiệu thanh long Chợ Gạo, huyện Chợ Gạo xây dựng vùng chuyên canh thanh long lớn nhất tỉnh, diện tích trên 7.000 ha. Trong đó, có 5.640 ha đang cho thu hoạch, sản lượng mỗi năm khoảng 190.000 tấn trái.
Gần đây, thực hiện mục tiêu chuyển đổi sản xuất, huyện Chợ Gạo còn trồng thêm hàng ngàn ha bưởi da xanh, tập trung ở 04 xã: Lương Hòa Lạc, Thanh Bình, Song Bình và Long Bình Điền. Trong đó, có 770 ha đang cho thu hoạch, sản lượng trên 17.700 tấn trái.
Để phát triển bền vững tiềm năng vườn cây ăn trái đặc sản, huyện Chợ Gạo định hình các vùng sản xuất chuyên canh tập trung nhằm tạo nguồn nông sản hàng hóa tham gia thị trường. Đồng thời, tăng cường chuyển giao kỹ thuật thâm canh, đặc biệt là tổ chức thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (VietGAP, GlobalGAP) trên cây ăn trái gắn với phát triển các hợp tác xã kiểu mới kết nối cung cầu thị trường theo mô hình chuỗi giá trị.
Đến nay, toàn huyện Chợ Gạo đã có 2.200 ha thanh long được công nhận đạt tiêu chí VietGAP, GlobalGAP. Địa phương đang tiếp tục tập huấn, hướng dẫn thêm gần 1.300 nông hộ vùng chuyên canh thanh long sản xuất theo quy trình GlobalGAP trên tổng diện tích 664 ha.
Tỉnh Tiền Giang đang triển khai nhiều đề tài, dự án nghiên cứu khoa học – công nghệ nhằm nâng cao chuỗi giá trị ngành hàng trái cây đặc sản có lợi thế cạnh tranh của địa phương như: Đề án “Phát triển cây sầu riêng tỉnh Tiền Giang đến năm 2025”; Dự án xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sầu riêng tỉnh Tiền Giang năm 2022; Dự án chuỗi liên kết sản xuất – tiêu thụ xoài cát Hòa Lộc trên địa bàn tỉnh Tiền Giang giai đoạn 2020 – 2025 và định hướng đến năm 2030; Đề án “Phát triển cây thanh long tỉnh Tiền Giang đến năm 2025″…
Gần đây, nắm bắt cơ hội nhiều chủng loại trái cây chủ lực Việt Nam được chấp nhận xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc, tỉnh Tiền Giang tăng cường công tác tuyên truyền, tập huấn, khuyến khích các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ chức, cá nhân lập hồ sơ để được cấp mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói xuất khẩu chính ngạch trái cây đặc sản địa phương.
Ông Nguyễn Văn Mẫn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, đến nay, toàn tỉnh đã cấp được 271 mã số, diện tích 20.050,5 ha vườn cây ăn trái. Trong đó, có 175 mã số, diện tích 18.898,8 ha, với 07 chủng loại cây trồng là mít, thanh long, xoài, dưa hấu, chôm chôm, nhãn, sầu riêng được cấp xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc.
Hiện nay, tỉnh còn 204 hồ sơ với gần 8.900 ha vườn sầu riêng đang chờ cấp mã số vùng trồng xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Đây là hướng đi tích cực của địa phương nhằm phát triển bền vững các vùng chuyên canh cây ăn trái xuất khẩu trong thời kỳ mới.
